Ultron Gerçek Oluyor: Laboratuvarda Geliştirilen ‘Yapay Beyinle’ Yapay Zeka Geliştirilecek

ChatGPT, Midjourney ve ElevenLabs’in ses klonlama araçları gibi yapay zeka araçları günümüzde her ne kadar hepimizi şaşırtsa da aynı zamanda geleceğimizi bir nebze yükseltti. Yapay zekâ–insan etkileşiminin nereye varabileceğini hayal etmeye çalışmaya, bilim dünyası yeni bir teknoloji konsepti ortaya çıktı.

California, John Hopkins ve Konstanz Üniversiteleri’nden uluslararası bilim insanlarının katıldığı bir ekip, yapay zekânın üstesinden gelecekler bir fikir sundu. Bilim insanlarına göre geleceğin yapay zekası, doğrudan insan beyniyle odaklanma’organoid zekâolacak.

Organoid zeka nedir?

Bilim insanları tarafından ilk kez tanımlanan “organoid zeka”, insan beynindeki hücreler 3 boyutlu kültürlerini kullanarak Biyolojik hesaplama ve beyin-makine geliştirmeleri geliştirmelerini kapsıyor.

“3 boyutlu kültür” derken?

Organoid kavramı aslında günümüzde de kullanılıyor. Beyin organoid olarak anılan yapılar, beyni andıran ve yapay bir şekilde büyütülen organları tanımlıyor. Bu organoidlerin oluşturulması süreci ise ‘üç boyutlu’ kavramını açıklıyor.

Organoidler, üç boyutlu biyoreaktörlerde, embriyoların henüz erken ilerlemelerinde var olan organizmadan (pluripotent) alınan kök emanetlerin kültürlenmesiyle, yani yetiştirilmesiyle geliştiriliyor. Gelişim süreci ise aylar boyunca sürebiliyor.

Organoidleri beyne benzeten şey ne?

Organoidler, insan beyni yapısıyla birçok ortak noktayı taşıyor. Fekat en önemli, insan beyninin öğrenme ve hafıza gibi beceriler Sağlamayı da taşıması. Diğer bir deyişle bu cihazlar, bir insan beyni gibi çalışabiliyor.

Bilim insanları, organoidlerle ne yapmayı planlıyor?

Bilim insan yayımlarının yaptığı algılama göre organoidler, yakın zaman yapay zeka sistemlerini içerdiğinde kendi bilgisayarlarında çok daha iyi performans sunabilir. Ancak bu yakın geleceğe ulaşmak için de bazı şartların karşılanması gerekiyor.

Organoid zekanın güvenliğine dönüşmesi için yeni modeller, zorunluluklar ve ortaya çıkan teknolojilerinin topluca. Ayrıca organoidlerin nasıl öğrendikleri, nasıl işlem yaptıkları ve üretecekleri çok yüksek değerlerki verileri nasıl işleyip sakladıklarının saklanması bir şart.

Organoid zeka geliştirmenin etik olması da gerekiyor:

Bilim insanları, bu yeterliliği sağlamak için etik uzmanları, müşterileri ve toplum üyelerinden oluşan disiplinler arası ve temsili ekiplerin bir araya gelmesi gerektiğini vurguladı. Bu ekipler, etik çalışmalarını çerçevelerini çizmek için etik sorunları belirlemeli, denetlemeli ve analiz etmelidir.

Gelelim sorular asıldan birine: Neden böyle bir şeye ihtiyaç duyacağız?

Bilim insanları, günümüz bilgisayarlarının artık fiziksel olarak sınıra ulaştığını söyledi. Ancak binlerce terabaytlık veriyi barındırabilen ve bu veriye anında ulaşabilen insan beynine yakın bir sistem, taşıyıcı yapılar için çok daha yüksek güç sunabilecek.