‘Google Sokak Görünümü’ Bütün Avrupa’da Varken Neden Almanya’da Yok?

Google Sokak Görünümü, 2007’den bu yana dünya çapında milyonlarca kilometrelik yol haritasını çıkardı; hatta işi abartıp uzaya ve okyanusa safra gitti.

Buna rağmen Avrupa’nın tam dışını gözetleyen bir boşluk bulunuyor. Peki bu ülke, modern çağı yakalamış olmasına rağmen bu geçiş neden geçit vermiyor?

Akla gelen ilk nedenin mahremiyet olduğunu düşünmüş olabilirsiniz ancak asıl neden buna yakın olsa da tam olarak bu değil.

Çıplaklık İçeriği

Fotoğrafta da görmek üzere Almanlar rahat bir şekilde gerek plajda gerek şehir parklarında açık bir şekilde güneşlenmekten çekinmeyen bir halk. Hatta insanların anadan üryan ağırlıklarını dolaşmasına FKK (freikörperkultur/özgür beden kültürü) denir ve Almanlarla özdeşleşmiştir. Bunun için özel kamp alanları bile vardır.

“Özel yerleri” sergilemekten çekinmiyorlar ancak “kişisel belgeleri” sergilemekten çekiniyorlar.

Bu ince fark oldukça önemli. Kişisel verilerin korunması Almanlar için oldukça hassas bir konu. Bizim veya diğer pek çok milletin nasıl oluyor da reklamlarını, adreslerini, arkadaş listelerini ve çevrim içi satın alma geçmişlerini kontrol edebildiklerine bir hayli şaşırıyorlar (Bizim artık ayrı ayrı sitelerden kişisel bilgilerimizin çalınmadığı için elden ele dolaşıyor ne yazık ki).

Harvard Business Review’da yayımlanan çalışmasına göre; ortalama bir almanca, kişisel sağlık manzaralarını korumak için 184 dolara kadar ödemeye razı. Ortalama bir İngiliz içinse bu bilgilerin saklanması yalnızca 59 dolar değerinde. Amerikanlar için bu değer tek haneli düşüşe düşüyor.

Peki Almanlar neden bu konuda çok hassas?

Çünkü Almanlar yakın geçmişlerinde iki totaliter sistem travmasını yaşadı (faşist Üçüncü Reich ve komünist Doğu Almanya) ve bunun etkilerini gözlemleyebiliyor.

Almanya, kişisel bilgileri kullanıp insanlara zorlu dönemler yaşayan bu totaliter rejimlerden kurtulunca “Nie wieder” (“Bir daha asla”) düsturunu benimsedi. Almanya’nın savaş sonrası anayasasının ilk maddesinin şu şekildeki kararlarından biri de şudur: İnsan onuru dokunulmaz olacaktır. Ona saygı göstermek ve onu korumak tüm devlet kurumunun görevidir.

Almanya, totaliter travmalar nedeniyle yıllar boyunca mahremiyet tanımını genişletti.

• 1970 yılında bir Almanya eyaleti gelişinin ilk veri koruma yasasını çıkardı.
• 1979’da Batı Almanya, temel amaç kişisel bilgilerin dokunulmazlığını korumak olan veri koruma yasasının temel amacını attı.
• 1980’lerde, hükûmetin bireylerinin özeline girecek kadar ayrıntılı bir nüfus sayımı planı üzerine hükûmete dava açtı ve kazandı. Böylece mahkeme, Alman hükümetinin herhangi bir devlet kurumu veya kuruluşuyla herhangi bir kişisel kurumda paylaşılmasını engelledi.
• Mart 2010’da, Alman Federal Anayasa Mahkemesi; Hamile telefon ve e-posta muhafazaları altı aya kadar saklamasına izin veren bir yasayı, kişisel mahremiyet haklarına “ağır bir müdahale” olarak görerek bozdu.
• Mayıs 2018’de Avrupa Birliği, daha fazla baskı olan Amerikan modelinin yerine Alman modeli örnek alan Genel Veri Koruma Yönetmeliği’ni kabul etti.

Almanya’nın, giderek daha fazla veri yapan ve veriden para kazanan bir dünyada Nie wieder’ı sürdürmesi zor olacaktır.

Dijitalleşmenin dalga dalga ilerleyişi, Alman inadını bile sürdürebilir. Çünkü Google Sokak Görünümü’ne izin vermiyorlarsa da pek çok görüntüleme Google, Meta gibi teknoloji işletmee veriyorlar. Google, Almanya’daki arama motoru pazarının %90’ından fazlasını ele geçirdi ve tüm Almanların neredeyse en yüksek seviyesinden bir Facebook hesabı bulunuyor.

Google’ın kameralı arabaları, Haziran 2012’de 39 ülkede 8 milyon km’lik yol haritasını çıkardı; Mayıs 2017’de 10. yıl dönümünde toplam 83 ülkede 16 milyon mil oldu.

Yine de çok fazla ülkede ve alanda Google Sokak Görünümü teknolojisi kullanılmıyor. Her yöreye göre sebepleri bulunuyor.

Aslında Ağustos 2010’da Google, o yılın sonuna kadar Almanya’nın en büyük 20 ziyaretçi sokaklarının haritasını çıkaracağını duyurdu ancak bu haberi duyan halkta öfke patlaması yaşandı. Google’ın kameralı arabalarından bazıları durduruluyor.

Almanya Tüketici Koruma Bakanı Ilse Aigner ise, Google’ın bu kapsamlı “özel alan yönetimi” olarak nitelendirerek utanmadan fotoğraflayarak toplamaya çalışın söyledi.

Google, özel alan özelliklerini yapmamak için yüzleri ve araç plakalarını örneklendiriyor.

Hatta özel istek üzerine evlerin önlerini de otomatik olarak kaldırır. Yine de Almanlar buna da razı değil gibi görünüyor. Kim bilir belki genç nesiller totaliter rejim dönemleri uzakta kaldıkça kişisel veriler konusunda bu kadar hassas olmaz. Bunu zaman gösterecek…

Türkiye’de ise şu şekilde:

Peki siz Google Sokak Görünümü hakkında ne yaşadınız? Evinizin önünü görme herkes sizin için de sorun mu? Yoksa Almanlar fazla mı abartıyor?

Kaynaklar: 1, 2